- Piet
Mondriaan
- De Valk Lexicon
kunstenaars Laren-Blaricum
Weblink
biografie Piet Mondriaan
|
Kunstschilder
Naam:
Mondriaan, Pieter
Cornelis
Geboren:
Amersfoort - 7 maart
1872
Overleden:
New York USA - 1 februari
1944
Atelier/Adres:
Laren - Groene Gerritsweg 17,
Ruiterweg 5
|
|
Pieter Cornelis Mondriaan werd in
1872 geboren aan de Kortegracht te Amersfoort. Hij was
afkomstig uit een streng-calvinistische familie. Zijn vader
was hoofd van een christelijke lagere school te Amersfoort.
Acht jaar later verhuisde de familie Mondriaan naar
Winterswijk, waar zijn vader hoofdonderwijzer werd en naast
zijn gewone vakken ook tekenles gaf. Zijn tekeningen op het
schoolbord waren beroemd. Als vader heeft hij zijn zoon Piet
de beginselen van het tekenen bijgebracht.
Toen hij zeventien was, slaagde Piet voor
de lagere akte die hem de bevoegdheid gaf tekenles te geven
op de school van zijn vader. Hij was vastbesloten ook de
middelbare akte handtekenen en perspectief te behalen. Voor
zijn verdere studie bezocht Piet Mondriaan een
oud-tekenleraar die belangstelling voor zijn werk had en die
hem raad gaf. In die tijd kwam zijn oom Frits Mondriaan uit
Den Haag regelmatig naar Winterswijk om landschappen te
schilderen en Piet ging dan samen met hem de natuur in om te
schilderen. Oom Frits maakte Mondriaan bekend met de fijne
kneepjes van het schilderen alsmede het omgaan met verf en
schilderslinnen. Op zijn twintgste behaalde Mondriaan de
middelbare akte tekenen. Mondriaan ging op kamers wonen bij
kennissen van zijn ouders in de Kalverstraat te Amsterdam.
Dankzij een studiebeurs kon hij zich in november 1892
inschrijven aan de Rijks Academie te Amsterdam.
Het schilderonderwijs stond onder invloed
van de Haagse school, dus Mondriaan schilderde aanvankelijk
landschappen in de Haagse en Amsterdamse tradities. In de
lesprogramma's werd er veel aandacht besteed aan de studie
van het menselijk lichaam. Er werd geoefend in het tekenen
van zowel levende modellen als gipsmodellen.
Terugkijkend op deze beginjaren vertelde Mondriaan: 'Op
mijn 22e begon een zeer moeilijke tijd voor mij. Om in mijn
levensonderhoud te voorzien, deed ik allerlei soorten werk:
bacteriologische tekeningen maken, schilderijen
copiëren in musea, ook gaf ik les. Toen begon ik
landschappen te verkopen en ik was blij dat ik net genoeg
geld kon verdienen om te doen wat ik wilde
doen'.
|
Piet Mondriaan raakte steeds meer
betrokken bij het Amsterdamse kunstleven. Hij was lid van de
vereniging 'Arti et Amicitiae' en van de schildersvereniging
'St. Lucas'
Al spoedig echter verliet hij de weergave
van de natuur. Gedurende de jaren 1905-1906, toen Mondriaan
werkzaam was als wetenschappelijk tekenaar, kwamen in zijn
landschappen reeds elementen van ritmiek en kleurscheiding
naar voren. Zijn omgang, vanaf 1908, met Jan Toorop leidde
er toe, dat Mondriaan zich ging bezighouden met het
symbolisme
en het pointillisme.
Hij schilderde in verschillende plaatsen in Nederland, onder
andere Abcoude, Uden. Winterswijk, Domburg.
In zijn Larense tijd woonde hij op
het adres Oude Naarderweg 12 in het pension van Catharine
Hannaert. Tussen 1915 en 1916 woonde hij op de Groene
Gerritsweg 17, waar hij op een zolderkamertje sliep. Dit huis behoorde toe aan de toen bekende componist Van Domselaer en zijn vrouw. Tussen
1916-1917 woonde hij in het huis aan de overkant van
'de
Vlasschuur' op de Ruiterweg 5 te
Laren. Samen met Salomon Slijper, die de belangrijkste
verzamelaar (ca. 200 stuks) van zijn werk zou worden en
Jacob van Domselaer, een componist die hij nog uit Parijs
kende, ging Mondriaan graag dansen in het Hotel Hamdorff. Al
snel kreeg hij de bijnaam ' de dansende madonna''
vanwege de opvallende manier waarop hij zich bewoog. Voor
Mondriaan was dansen een serieuze aangelegenheid. Net als in
zijn kunststijl moesten vloeiende bewegingen worden
voorkomen. Hij danste kaarsrecht, het hoofd met een hemelse
blik omhoog gericht.
|
|
-Tableau -
|
Piet Mondriaan was samen met onder andere
Van
der Leck een van de oprichters
van het nieuwe tijdschrift "De
Stijl" (1917) waarin
verschillende kunstenaars hun kunst- en levensvisie gaven.
Mondriaan vertrok opnieuw naar Parijs waar hij weer nieuwe
inspiratie kreeg en zijn stijl met diverse kleurvakken en/of
strakke lijnen verder ontwikkelde. Mondriaan heeft het interieur
van zijn Parijse atelier, evenals zijn latere ateliers in
Londen en New York, geheel ingericht in de stijl van zijn
schilderijen. De muren hadden gekleurde vakken,
vanzelfsprekend in de primaire kleuren. Zijn grammofoon kreeg
de kleur rood en alles was evenwichtig, volgens
Mondriaan.
Toen Mondriaan later plannen maakte om
uit Parijs weg te gaan, wilde hij eigenlijk naar Amerika. De
aanvraag van het visum duurde erg lang en omdat er oorlog
dreigde in Europa, vertrok Mondriaan naar vrienden in
Londen. De
oorlog brak uit en bij een bombardement op Londen werd het
huis naast het huis van Mondriaan getroffen. Dat was de
reden dat hij in 1940 vertrok naar New York. In de drie jaar
en vier maanden van zijn verblijf in New York vond hij een
trouwe vriendenkring van uit Europa gevluchte kunstenaars,
maar ook Amerikanen, die hem de weg wezen in de
kunstenaarswereld van deze wereldstad. Zijn afwijkende stijl
van schilderen kreeg steeds meer bewonderaars. Pieter
Mondriaan overleed in New York op 1 februari 1944.
Bijna tweehonderd mensen woonden Mondriaans begrafenis bij,
hetgeen aangeeft dat hij een goede positie in de kunstwereld
aldaar had veroverd.
(Heeft vermelding in de Pieter A. Scheen
1750-1950)
|
top
pagina
|
vorige
pagina
| devalk.com
|
devalk.com/kunstenaars